Doç. Dr. Erdil: Sismik izolatör her binaya uygulanacak bir teknik değil
VAN Yüzüncü Yıl Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Barış Erdil, Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi ek binası inşaatının sismik izolatörünün çalıştığını, Malatya Doğanşehir Şehit Esra Köse Başaran Devlet Hastanesi’nde ise uygulamada bazı aksaklıklar nedeniyle duvarların hasar gördüğünü belirtti. Sismik izolatörün değerli bir teknoloji olduğunu ve konuyu bilen uzmanlar tarafından özel tekniklerin uygulanması gerektiğine işaret eden Erdil, “Kaşlara dikkat etmek gerekiyor. Her kaşa uygulanabilecek bir teknik değil. Bunun da sınırları var. Sismik izolatörlerde binanın basınç altında durması gerekiyor.”
Van YYÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden 5 kişilik akademisyen grubu, depremden etkilenen illerdeki binalarda oluşan hasarları inceledi. İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Barış Erdil, gittikleri tüm bölgelerde yapılan hataların benzer olduğunu kısa sürede gördüklerini belirtti. Kahramanmaraş ve Malatya’da sismik izolatör kullanılan hastanelerde de incelemelerde bulunduklarını anlatan Doç. Erdil, “Bölgedeki Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi ve Doğanşehir Şehit Esra Köse Başaran Devlet Hastanesi’nde inceleme yaptık. İkisinde de sismik izolatör kullanıldığı söylendi. Ön tespit yapıp inceleme yaptık. … O sismik izolatörler çalıştı. İzolatörlerin çalıştığını ve depremin binaya önemli bir etkisinin olmadığını gördük” dedi.
Doğanşehir Devlet Hastanesi’nde uygulamada bazı hatalar yapıldığını belirten Doç. Erdil, “Maalesef Doğanşehir’e geldiğimizde uygulamada bir yanlışlık yapılmış. Sismik izolatörden kaynaklanmıyor. İzolatörü koyduğunuzda binanın biraz salınmasına izin vermeniz gerekiyor. Hastane kapalıydı hareket olmuyordu o gelemeyince hastane içindeki duvarlar hasar gördü sonra bunu fark edip çevresini açtılar açınca ikinci depremde neredeyse hiç zarar görmedi sismik izolatör çalıştı.” Erdil, bu tür özel tekniklerin konuyu bilen uzmanlar tarafından uygulanması gerektiğini söyledi. Doç. Erdil, “İzolatör tasarımı, projelendirme, uygulama uzmanlık isteyen bir iş. Dolayısıyla herkesin bilgisizce bu işe yöneldiği bir gerçek değil. Kaşları kaldırırken dikkat etmek gerekiyor. her binaya uygulanacak bir teknik değildir.Bununda sınırları vardır.Sismik izolatörlerde bina basıncı “Yüksek bina yaptığınızda, o bina depremde sallandığında, izolatörlerde gerilim oluştuğunda bu sefer, Binada öngörülemeyen dönüşler oluyor” dedi.
Binalarda kullanılan izolatörlerin de işe yaradığının kanıtlanması gerektiğini belirten Doç. Erdil, “Düşünün ki arabanızın 4 tekerleği var. Bir tanesi çalışmazken arabanız patinaj yapmaya başlıyor. Hepsinin çalıştığının ispatlanması gerekiyor. Bu işlerin işini bilen kalifiye kişilere danışılarak yapılması gerekiyor. İşi düzgün.İnsanlar sismik izolatör yapmaya çalışıyor projesini yapabileceklerini sanıyorlar.Bire bir hata yapmayalım.50 yıldır bu ülkede yönetmelikler yazılıyor, bir şeyler düzeltilmeye çalışılıyor. uygulamada hala hatalar yapıldığını görüyoruz.Kontrol sorunu yaşıyoruz.Herkes her şeyi yapmaya çalışıyor.Bu bir hata değil.Bu yüzden bir uzmana danışmanızda fayda var.Özel işlerde bir uzmana danışmanızda fayda var, dedi.